Jak ustawić ekspozycję w filmie? Podsumowanie ISO, shutter speed, przysłona

Wiesz już, jak działa ISO, czym jest przysłona oraz jak ustawić odpowiedni czas otwarcia migawki. Czas połączyć te wszystkie elementy w całość.

Co wpływa na ekspozycję filmu?

ISO, przysłona, czas otwarcia migawki, zasada 180°, szum na obrazie, filtry szare – trzy poprzednie artykuły to była duża dawka informacji i całkiem możliwe, zamiast rozjaśnić sprawę, teksty te sprawiły, że czujesz się jeszcze bardziej zagubiony w temacie parametrów wpływających na ekspozycję filmu. W tym artykule usystematyzujemy tę wiedzę oraz pomogę ci zrozumieć, jak te parametry wpływają na siebie wzajemnie i od którego powinieneś zacząć, wybierając ustawienia filmowania.

Od czego zacząć ustawianie ekspozycji?

Zanim wciśniesz czerwony przycisk rozpoczynający nagrywanie filmu, powinieneś zacząć od ustawienia właściwego shutter speed, zgodnie z zasadą 180°, czyli czas otwarcia migawki powinien wynosić dwukrotność klatkażu. Zasadę te możesz złamać, gdy np. celowo chcesz uzyskać senny efekt (wtedy zwiększasz czas otwarcia migawki) lub gdy filmujesz slow motion (wtedy zmniejszasz czas otwarcia migawki). Kiedy już ustawisz shutter speed, zostaw go w tej pozycji i nie przejmuj się nim.

Kolejny krok to wybór wartości przysłony w zależności od tego, jaką głębię ostrości chcesz uzyskać. Jeśli przeprowadzasz wywiad i chcesz skupić uwagę widza na twarzy rozmówcy, to prawdopodobnie będziesz chciał uzyskać efekt bokeh (rozmycie tła). W tym celu ustaw maksymalną przysłonę f1.8 czy f.20. Jeśli z kolei filmujesz sceny miejskie czy krajobrazy i chcesz utrzymać ostrość we wszystkich planach, wtedy zamknij przysłonę do f16 czy f20. Gdy ustawisz odpowiednią przysłonę, zostaw ją w tej pozycji i nie przejmuj się tym parametrem.

Trzeci krok to wybór ISO o takiej wartości, by uzyskać odpowiednią ekspozycję, czyli by wartość ekspozycji wskazywała 0. To właśnie czułością ISO powinieneś operować, by dostosować jasność obrazu, a pozostałe parametry powinny pozostać takimi, jakimi ustawiłeś je na początku.

Jak naprawić prześwietlony obraz?

Mam nadzieję, że teraz sprawa jest dla ciebie dużo bardziej zrozumiała, gdy już wiesz, co zrobić krok po kroku, wybierając ustawienia nagrywania. Wciąż jednak możesz napotkać dwa problemy. Pierwszy z nich to prześwietlony obraz mimo ustawienia najniższego ISO. W tej sytuacji masz trzy rozwiązania:

1. Załóż filtr szary na obiektyw, który ogranicza ilość światła wpadającego na matrycę. Jest to najlepsza opcja, ponieważ pozwala utrzymać pozostałe parametry niezmienne. Dzięki temu możesz np. utrzymać maksymalną przysłonę f1.8 nawet filmując na zewnątrz w słoneczny dzień, by nie utracić efektu rozmycia tła przez zamknięcie przysłony.
2. Zamknij przysłonę, jednak wtedy musisz liczyć się ze zwiększeniem głębi ostrości i utratą efektu bokeh.
3. Zmniejsz czas otwarcia migawki, jednak wtedy stracisz efekt naturalnego rozmycia ruchu.

Jak rozjaśnić ciemny obraz w filmie?

Druga sytuacja problemowa to taka, gdy mimo ustawienia wysokiego ISO obraz wciąż pozostaje ciemny. Wtedy masz trzy rozwiązania:

1. Dodaj oświetlenie zewnętrzne – jest to najlepsza opcja, ponieważ pozwala utrzymać pozostałe parametry niezmienne, a na dodatek zmniejszyć ISO, ograniczając ilość szumu na obrazie.
2. Otwórz przysłonę maksymalnie.
3. Zwiększ czas otwarcia migawki – jednak nigdy nie schodź poniżej wartości klatek na sekundę,  w których filmujesz. Jeśli nagrywasz w 24 kl./s i ustawisz shutter speed 1/10, obraz będzie rozmyty i nie będzie nadawał się do użytku.

Skoro teorię mamy za sobą, to zachęcam cię do wzięcia aparatu do ręki i rozpoczęcia zabawy z ekspozycją. Jest to najszybszy sposób, by oswoić się ze wszystkimi parametrami wpływającymi na ekspozycję i nauczyć się korzystać z nich we właściwy sposób.