NTSC vs PAL – nagrywać w PAL czy NTSC? Systemy kodowania kolorów w filmie

Nagrywając filmy z wykorzystaniem aparatu, kamery czy GoPro, musisz zdecydować się czy nagrywać w PAL czy NTSC. Jeśli skróty te nie mówią ci kompletnie nic i nie masz pojęcia, który wybrać, w tym filmie wyjaśnię ci, co w ogóle oznaczają te nazwy, jakie są pomiędzy nimi różnice i w którym systemie powinieneś nagrywać filmy (NTSC vs PAL), by nie było problemów z ich odtwarzaniem oraz by nie występował niepożądany efekt migotania świateł.

System PAL i NTSC – definicja

NTSC i PAL to rodzaje systemów kodowania kolorów. Pierwszy z nich, NTSC (National Television System Committee) , jest systemem amerykańskim opracowanym w 1953 r. z myślą o telewizji analogowej. Z kolei PAL (Phase Alternating Line) to europejski standard opracowany w 1967 r., który jest udoskonaloną modyfikacją systemu NTSC.

Na podstawie tych informacji możemy już wysunąć wniosek, że wybór pomiędzy NTSC a PAL w głównej mierze zależy od tego, w jakim rejonie świata żyjemy, produkujemy i wyświetlamy swoje filmy. Kraje europejskie na co dzień wykorzystują system PAL, z kolei większość krajów Ameryki Północnej, Środkowej, Południowej czy Azji stosuje NTSC. Jest jeszcze system SECAM obowiązujący m.in. w Rosji, jednak nie będę się nad nim pochylał, ponieważ większość krajów jest już na etapie przejścia na system PAL. Dokładna lista krajów korzystających z poszczególnych systemów dostępna jest na Wikipedii.

Czy oznacza to, że film nagrany w NTSC, odtwarzany na telewizorze czy komputerze kupionym w Europie, będzie się wyświetlał nieprawidłowo? Bez obaw, dzisiejsze urządzenia z powodzeniem radzą sobie z obsługą obu standardów, a każdego dnia na portalu YouTube wyświetlasz zarówno filmy nagrane w standardzie PAL, jak i w NTSC. Skoro tak, to po co właściwie powinieneś zawracać sobie tym głowę?

Nagrywać w PAL czy NTSC?

Z punktu widzenia filmowca najważniejszy powód, dla którego warto trzymać się odpowiedniego systemu, to klatkaż, na którym oparte są oba systemy. System NTSC pozwala na rejestrację w 24, 30, 60, 120 klatkach na sekundę i tak dalej. Z kolei przestawiając się na system PAL, do naszej dyspozycji będzie 25, 50, 100 fps i tak dalej. Bierze się to z częstotliwości odświeżania, która w PAL wynosi 50 Hz, a w NTSC 60 Hz, ponieważ w USA mamy do czynienia z częstotliwością prądu przemiennego wynoszącą właśnie 60 Hz. Wbrew pozorom nie jest to ciekawostka techniczna, ale ważna informacja dla każdego filmowca, która ma wpływ na to, czy w nagrywanym filmie pojawi się niepożądany efekt migotania świateł, potocznie zwany też efektem stroboskopu. Jeśli znajdujemy się w Europie i nagrywamy w pomieszczeniu ze sztucznym oświetleniem, to wybierając system PAL i 50 klatek na sekundę, na obrazie światło będzie wyglądać tak, jak w rzeczywistości. Jeśli jednak w tej samej sytuacji przestawimy się na NTSC i będziemy nagrywać w 60 klatkach na sekundę, to klatkaż nie będzie zsynchronizowany z częstotliwością prądu która w Europie wynosi 50 Hz, w wyniku czego na obrazie pojawi się efekt migotania.

Możesz więc rozważyć przełączenie się na system NTSC, jeśli zamierzasz stosować efekt slowmotion. Wtedy będziesz mógł nagrać film w wyższej liczbie klatek na sekundę, np. materiał w systemie NTSC w 120 fps możesz spowolnić  5-krotnie, jeśli tworzysz video w kinowym standardzie 24 klatek na sekundę, z kolei materiał w systemie PAL w 100 fps możesz spowolnić już tylko 4-krotnie. Zanim jednak skorzystasz z wyższego klatkażu, upewnij się że po przełączeniu na NTSC nie występuje efekt migotania świateł.

Jak zmienić system z PAL na NTSC?

Wchodząc w ustawienia aparatu, zauważysz możliwość zmiany systemu NTSC na PAL (lub odwrotnie) za pomocą jednego przycisku. Zanim to jednak zrobisz, musisz wiedzieć, że zmiana ta wiąże się z koniecznością sformatowania karty pamięci. Upewnij się, że zmieniając system kodowania kolorów, na karcie pamięci nie znajdują się żadne filmy czy zdjęcia, których nie chcesz utracić.

Z punktu widzenia postprodukcji i montażu filmu w programie typu Premiere Pro czy Sony Vegas, musisz pamiętać by nie mieszać na osi czasu ujęć nagranych w systemie NTSC z tymi nagranymi w PAL. Jeśli na oś czasu przystosowaną do systemu PAL obsługującego 25 klatki na sekundę wrzucisz ujęcie nagrane w systemie NTSC obsługującego 30 klatek na sekundę (a dokładnie 29,97), to te niecałe 5 klatek zostanie uciętych, przez co gdy przyjrzysz się uważnie, materiał nie będzie się odtwarzał płynnie, tylko będzie miał efekt lekkiego zacięcia.

Podsumowując, jeśli zajmujesz się produkcją filmów w Europie i nie tworzysz video dla klientów z USA lub innych krajów korzystających z NTSC, staraj się korzystać z systemu PAL. Pamiętaj, by w programie do montażu video dostosować ustawienia projektu oraz pliku wyjściowego do klatkażu, w którym został nagrany film – inaczej uzyskasz efekt zacięcia, zamiast płynnego odtwarzania filmu.

Jeśli artykuł okazał się pomocny i dzięki niemu zrozumiałeś, czy powinieneś nagrywać w NTSC, czy w PAL, będę wdzięczny jeśli zasubskrybujesz mój kanał na YouTube o filmowaniu.